OPROEP - Naar een milieuvriendelijke keten
We doen het fantastisch: 5,12 miljoen internetaankopen in de eerste helft van 2006. Omzet: 1,33 miljard. Dat zijn cijfers om trots op te zijn. Maar het succes heeft ook een schaduwzijde: we maken er een ontzettende rotzooi van, met z'n allen. Dat zal ik even uitleggen.
Alleen al TNT verwerkt dagelijks (!)200.000 pakjes voor ons. En dan hebben we nog SelektVracht, DPD en de koeriersdiensten. Nog eens 100.000 pakjes. Reken even mee: ca. 300 duizend maal pakweg 200 werkdagen, maakt 60 miljoen pakjes. Oke, laat 't eens de helft zijn - omdat er ook bestellingen in een envelop passen. Maar dan hebben we het nog steeds over 30 miljoen pakjes. 30 Miljoen kartonnen doosjes. Alleen al in Nederland. Wat zou dat Europees betekenen?
Een doosje kost gemiddeld 50 cent. En ik schat voorzichtig. Wat doet de consument daarmee? Die scheurt het doosje open en gooit 't weg. Nederlanders gooien jaarlijks dus voor 15 miljoen euro aan karton in de open haard. ONS karton! En als de thuiswinkel-trend doorzet, is dat in no time 25 miljoen. Wat zou dat Europees betekenen?
Dit is onaanvaardbaar. Voor het milieu, maar ook uit commercieel oogpunt. Want wij, webwinkeliers, betalen die 25 miljoen. Dat hadden we toch liever in onze zak gestoken? En de consument: die voelt nattigheid. Die snapt best dat een deel daarvan door hem of haar betaald wordt, via de beruchte 'administratie en verzendkosten'.
Maar de consument is niet gek. Sterker nog: als wij niet zelf willen nadenken, doet de consument dat wel voor ons. Uit eigen ervaring merk ik dat steeds meer consumenten zeggen: "Stop het maar in een tweede hands doos". Om het milieu. Vanwege de lagere verzendkosten. Een overduidelijk gebruikte doos is allang geen zwaktebod meer. Het is een blijk van kostenbewustzijn (in het voordeel van de consument) en het geeft blijk van zorg voor het milieu. Win-win.
In de AGF-branche heeft men jaren geleden al het licht gezien: miljoenen houten groentekistjes weggooien is niet slim. Dus heeft men de koppen eens bij elkaar gestoken en zie: van boer tot in de winkel, en terug, worden nu dezelfde recyclebare kistjes gebruikt. Dus in de hele keten, en internationaal.
Onze thuiswinkelketen heeft iets dergelijks nodig. Dozen die speciaal voor de thuiswinkeliers ontwikkeld zijn. Want dat is, hoe gek 't ook klinkt met deze booming business, nog steeds niet gebeurd. Wij doen 't met dozen die er toevallig al zijn. Te groot, te klein, te duur. We hebben dozen nodig die verschillende maten aan kunnen nemen, zodat we ze niet vol hoeven te stoppen met overbodige plastic anti-rammeltroep. Snelle dozen, zodat het inpakken vlotter verloopt. Deukvrije dozen van nieuwe, lichte en milieuvriendelijke materialen (zou Crébas ook dozen of enveloppen van brandnetels kunnen maken?). Goedkopere dozen. En een uniform, vervoerders-neutraal tracing systeem. Maar vooral ook een systeem waarbij de consument wordt beloond als de doos het circuit weer ingaat. Want dat is wat de consument zelf vraagt.
De uitdaging is dit: 25 miljoen Nederlandse euro's. 400 Miljoen Europese euro's. En wat steeds meer wordt, omdat China, supergrootverbruiker, ons karton met schepen tegelijk zal opkopen. Wie 'de' doos ook uitvindt, hij of zij is spekkoper. Maar los daarvan: ook het milieu zal winnaar zijn. En wijzelf, omdat we efficiënter inkopen en opslaan (geen 50 verschillende maten meer, maar nog maar 10), omdat we sneller verpakken en omdat we minder geld in de open haard laten gooien. En de consument is winnaar omdat er minder verzendkosten zullen zijn.
Een oplossing is niet zo maar bedacht. Er zijn veel eisen, veel belangen. Van de verpakkingsindustrie, van vervoerders, webwinkeliers, fulfilmentbedrijven en consumenten. Van Ministeries en van investeerders. Maar vast beginnen met nadenken lijkt me een goed idee. Daarom roep ik u op om mee te denken.
Vindt u ook dat onze keten NU al moet brainstormen over Maatschappelijk én commercieel Verantwoord Ondernemen? Heeft u kennis van een specifiek ketenonderdeel? Mail mij dan! De eerste bijeenkomst staat gepland voor begin juni. Aanmelding nr. 1 kwam net al binnen. Ja, van TNT.
Tot gauw! Martin Bongers
Interessante materie! In mijn business gebruik ik veel '2e hands' verpakkingsmateriaal: Een zwager van mij krijgt veel leveringen die rijkelijk voorzien zijn van 'luchtzakjes' en piepschuim chips. Die krijg ik allemaal en die gebruik ik weer voor de verzending van mijn spullen. Dozen van leveranciers worden ook bijna nooit weggegooid, maar hergebruikt voor het verzenden van goederen. Klanten hergebruiken mijn dozen weer voor het doorsturen van spullen naar hun vrienden (verzamelaars) en ik krijg af en toe zendingen uit Japan in dozen die ik er zelf naar toe heb gestuurd.
Goh, toch nog een beetje milieubewust bezig... Oh ja, ik lever ook nog auto's zonder enige CO2 uitstoot... ;-)
Heel toevallig zat ik er vorige week over te denken dat er toch een ander alternatief moest zijn voor al die kartonnen dozen, en het enige waar ik tot nu toe aan heb kunnen denken is een soort statiegeld plan met de reeds bestaande plastic transportboxen, de klant brengt ze naar een bepaald verzamelpunt en de winkeliers halen ze daar weer op, dan nog het vulmateriaal opblaasbaar maken en dan komen we al een heel eind.
Goed idee Eric! Iemand anders noemde dit: verzenden als een pak vacuum koffie. Dat is lekker vormvast. Dus: schuideurtje open, artkelen op een stapel in het kastje, deurtje dicht, kastje wikkelt iets om de artikelen heen, wordt vaccuum gezogen, deurtje weer open en voila: een pakje. Nog iemand een idee?
Hoi Martin en Eric,
Erg leuk stuk maar ook interressant. Zelf zie ik bij vacuum nog meer nadelen dan voordelen . 1 bij breekbare artikelen is de bescherming nihil, en overal aparaten plaatsen? 2 altijd ongelijk qua formaat. rij wel eens bij een koerier op een vrachtwagen maar dan zie je dat ook overal heenglijden, ken je waarschijnlijk wel vanuit je fulfilment. 3 kijk eens in een supermarkt hoe vaak je daar pakken koffie aantreft waar de vacuum uit is door een stootje.
ik zou eerder voor een paar formaten kisten kiezen.
vr.gr. tijmen http://www.merkkledingwinkels.nl
Ik bedoelde niet vacuum verpakken maar met opblaasbare zakken, (zoals voetballen, zwembandjes etc(herbruikbaar))die de ruimtes in de kist kunnen opvullen. En dan inderdaad een aantal standaard formaat kisten, dat moet niet al te moeilijk zijn lijkt me. Misschien is het nog handiger als de winkelier de goederen bv in een zak in de kist plaatst dan kan de vervoerder de zak bij de klant eruit halen en de kist weer mee terug nemen. Dan hoef je de klant er niet mee op te zadelen en heb je toch je doel bereikt.
Had ik begrepen Eric, Maar doelde dat meer op de reactie van Martin,
Ik was het meer met jou eens vandaar dat laatste zinnetje.
vr.gr. tijmen http://www.merkkledingwinkels.nl
Nou, dat lijkt mij heel goed om daar eens grondig over na te denken. Ik vraag mij wel af of thuiswinkelen per definitie milieu belastender is als de koop in de winkel. Maar naar anderen wijzen lost het probleem natuurlijk niet op. Dus, stel dat alle pakketjes in Nederland via èen warehouse èen fullfilment bedrijf en via èen distributiepartner zouden lopen (incl. retouren afwikkeling), hoe zou die dat dan gaan doen? Ik vermoed dat die zou standardiseren en een kringloop concept gaat ontwikkelen. Nog niet eens omdat die zo milieuvriendelijker kan opereren maar gewoon omdat die daarmee kosten kan besparen. De versnippering is een van de problemen lijkt mij. Ik vermoed overigens ook, dat de grootste milieuvervuiling in de transport zelf zit. De meeste vrachtwagen die rondrijden zijn leeg of in ieder geval niet volledig gevuld. Standardiseren van verpakkingen is prima en zeker nodig maar ik vrees dat wij daarmee het milieuprobleem binnen de branche onvolledig kunnen oplossen. Nog eens bij de klant langs rijden om de dozen (voor een meervoudige gebruik) weer mee te nemen lijkt mij geen goede optie. Moeilijke taak dus, maar absoluut nodig om de milieubelasting te verminderen en er werk van te maken. Ik wil er graag mee over nadenken.
Graag Rainer, ik neem tzt contact op!
Helemaal mee eens. En er zijn voldoend handvatten! We moeten goed nadenken over een duurzaamheidsbeleid. Een bedrijf kan zich richten op vier hoofdlijnen toepassen van nieuwe milieutechnologie, het voorkomen van milieuvervuiling, product stewardship, en, het meest vergaand, een integrale duurzaamheidsvisie.
Milieuvervuiling voorkomen Waar zitten in onze huidige productieprocessen de belangrijkste uitstoot- en afvalstromen? Kunnen we risico�s en kosten verlagen door afval direct te vernietigen of door het elders te gebruiken als grondstof?
Nieuwe milieutechnologie Wordt de mate waarin onze producten milieuvriendelijk zijn, beperkt door de huidige technologie? Is het mogelijk verregaande verbeteringen te realiseren met nieuwe technologie?
Product stewardship Wat zijn de gevolgen voor productontwerp en ontwikkeling als we de verantwoordelijkheid voor de volledige levenscyclus van een product op ons nemen? Kunnen we waarde toevoegen of kosten verlagen en tegelijkertijd de schadelijke invloed van onze producten op het milieu terugbrengen?
Duurzaamheidsvisie Leidt onze bedrijfsvisie ons naar een oplossing voor sociale en milieuproblematiek? Leidt onze visie tot de ontwikkeling van nieuwe technologieën, producten en processen? Een duurzaamheidsvisie houdt in dat het bedrijf al bij het ontwikkelen van producten en processen rekening houdt met de gevolgen tijdens de totale levensloop van het product.
Vroeger keken bedrijven naar het invoeren van milieuzorgsystemen en het toepassen van schone productietechnieken. Gelukkig kijken steeds meer bedrijven vandaag naar milieugerichte productontwikkeling, gedwongen door wetgeving of economische motieven. Hulpmiddelen daarbij zijn levenscyclusanalyse (LCA) en design for environment (DFE). Bij een LCA van een product wordt een schatting gemaakt van de milieubelasting tijdens de hele levenscyclus. Dit houdt in dat de mogelijke belastingen voor het milieu (als afval, materiaal- en energiegebruik en emissies) voor alle fasen van de levenscyclus in kaart worden gebracht. In logistiek zie je daarom steeds vaker de term closed loop supply chains. Na de LCA worden verbeteracties voorgesteld. Helaas blijkt kwantificering en weging van effecten in de praktijk lastig. DFE kijkt al in de ontwerpfase naar mogelijke verbeteringen in de grondstoffen en onderdelen die worden gebruikt, de productie en distributie van het product en de verwerking van het product aan het einde van de levensduur. Hoe eerder in het ontwerpproces design for environment wordt ingezet, hoe hoger de milieuwinst.
Bij milieugerichte productontwikkeling kunnen vier niveaus worden onderscheiden, die tot een steeds grotere innovatie leiden.
Productverbetering Bestaande producten worden aangepast en verbeterd met het oog op afvalpreventie en milieuzorg. Hierbij kun je denken aan andere grondstoffen, koelmiddelen of het toevoegen van een katalysator.
Productherontwerp Hierbij blijft het product gelijk, maar sommige onderdelen worden verder ontwikkeld of vervangen door andere. Een voorbeeld hiervan is het verminderen van giftige grondstoffen, het bevorderen van het hergebruik van onderdelen en grondstoffen of het verminderen van het energiegebruik tijdens de levensduur.
Functie-innovatie Hierbij wordt bekeken of de functie van het product op een minder belastende manier kan worden vervuld. Je kunt hierbij denken aan het vervangen van papieren rapporten door pdf-bestanden of een auto voor privégebruik vervangen door een systeem van autoâ��s op afroep (bijvoorbeeld Greenwheels).
Systeeminnovatie Hierbij wordt nagedacht over geheel nieuwe producten en diensten die ook grote veranderingen in de processen van het bedrijf met zich meebrengen. Denk aan de iTunes Store van Apple.
Ik krijg vaak pakketen gestuurd in verpakkingen van andere artikelen. aangezien elk artikel ooit een keer verstuurd (uit de fabriek) zou er in theorie genoeg recyclebare dozen in omloop).