Op de Thuiswinkel Update vorig jaar was het al een hot topic: m-commerce. Als webwinkel tel je tegenwoordig (of binnenkort) niet meer mee wanneer je ook niet de mogelijkheid biedt om consumenten aankopen te laten doen.
Toen vorige maand bekend werd dat ook Fonq een iPhone App heeft uitgebracht waarmee consumenten artikelen uit hun assortiment konden bestellen, was mijn juridische nieuwsgierigheid gewekt. Want waar moet de 'm-shop', zoals ik mobiele apps en sites met koopoptie hieronder verder zal noemen, wettelijk gezien aan voldoen? En voldoen de m-shops daar dan ook aan?
Overeenkomst op afstand
Op de eerste vraag kan ik kort antwoorden: wanneer er via de mobiele telefoon een product wordt gekocht is er sprake van een (elektronisch) gesloten overeenkomst op afstand, net als bij een webwinkel die via de webbrowser op de computer te bereiken is. Dit betekent dan ook dat de m-shops aan dezelfde wettelijke vereisten als de webwinkels moeten voldoen. Dit houdt dus met name in dat bedrijfsgegevens van de aanbieder ergens in de m-shop moeten staan, het bestelproces duidelijk in stappen moet zijn ingedeeld, de klant een totaaloverzicht van de bestelling en de door hem ingevulde gegevens moet krijgen, er informatie gegeven moet worden over het al dan niet bestaan van een herroepingsrecht en er een betaalmogelijkheid moet zijn die geen volledige vooruitbetaling inhoudt.
Teleurstellend
Een kort rondje mobiel shoppen laat wat de bovenstaande punten betreft helaas een teleurstellend resultaat zien. Geen enkele m-shop voldoet namelijk volledig aan de wettelijke vereisten.** Nu zullen veel lezers misschien wel denken: 'Daar komt die juriste weer zeuren', maar sommige van deze punten hebben juist voor de webwinkelier met een m-shop zelf nadelige gevolgen.
Economisch delict
Het niet vermelden van de bedrijfsgegevens is namelijk een economisch delict, het niet geven van informatie over het herroepingsrecht zorgt ervoor dat het herroepingsrecht wordt opgerekt naar drie maanden in plaats van zeven werkdagen en het niet geven van een totaaloverzicht van de bestelling en de ingevulde gegevens (waarin deze ook nog gecorrigeerd kunnen worden) geeft de klant de mogelijkheid de koop te allen tijde te vernietigen. Hier bovenop komt nog dat er in de meeste m-shops die ik heb bekeken ook geen algemene voorwaarden - die zijn op te slaan of af te drukken - te vinden zijn, waarmee de consument kan instemmen. Dit betekent dus dat deze ook niet van toepassing zijn op de via de mobiel gesloten overeenkomst, erg jammer wanneer je je daar graag op wilt beroepen. Dit zijn allen onnodige risico's lijkt mij!
Verrassingen
Aangezien het aanbieden van producten in een m-shop waarschijnlijk steeds populairder gaat worden is het dus aan te raden om in die shop ook je zaakjes op orde te hebben omdat je anders voor onaangename (en ongewenste) verrassingen kunt komen te staan.
** Al moet ik bij de eis van 'geen volledige vooruitbetaling' wel opmerken dat ik in de app van Condoom-anoniem.nl de mogelijkheid tegenkwam om contant geld per post op te sturen. Het was alleen niet duidelijk of dit nu voor of na de levering moest gebeuren.
Goed dat alle bedrijfsgegevens niet vermeld worden en geen achteraf betalen optie ingebouwd moet worden kan vrij eenvoudig aan voldaan worden.
Maar hoe zit het met het beschermen van de persoonsgegevens? Het mag algemeen bekend zijn data GSM verkeer 'redelijk eenvoudig' af te luisteren is en dat SSL op openbare Wi-Fi, GSM netwerken en andere 'man-in-the-middle' netwerken (denk aan Tor servers) ook 'redelijk eenvoudig' te kraken is.
Als de m-commerce dit weet, voldoet hij/zij dan wel aan de eis in de Wbp?
Daar heb je een (misschien nog wel belangrijker) punt. Er worden in de m-shop ook persoonsgegevens verzameld (waaronder rekeningnummers e.d.). Ik heb niet kunnen checken of er überhaupt sprake is van een beveiligde verbinding. Deze is op grond van de Wbp inderdaad noodzakelijk. Wanneer deze gemakkelijk te kraken is, is het inderdaad de vraag of ze daarmee aan de eis uit de Wbp voldoen.
Het is in ieder geval wel zo dat het natuurlijk een vorm van dienstverlening is die hier in NL nog niet veel wordt toegepast. De vraag is natuurlijk of het überhaupt nu al wel mogelijk is voor een goede beveiliging zorg te dragen. Er is in ieder geval wel werk aan de winkel.
Zeer interessante artikel!
Geen volledige vooruitbetaling; dit betreft ook acceptgiro payments via mobiel neem ik aan? Deze vindt u terug in de shopVIP.com applicatie.