Wat doet de AVG voor merknaambescherming?

Digitale privacy gaat over iedereen, of je nu online winkelt of een Facebookpagina beheert. Of je nu met een vriend chat, een zakelijke e-mail verstuurt of nieuwe schoenen koopt.  De afgelopen weken waren we in de ban van onze privacy op Facebook. Maar er zijn talloze andere voorbeelden van bedrijven waarvan we niet precies weten wat ze met onze gegevens doen. Het opent onze ogen voor de gevoeligheid van data en het belang van privacy. Maar hoe gaat de nieuwe wetgeving merken beschermen?

Tekst: Statton Hammock

Privacy vinden we steeds belangrijker en dat is precies de reden dat de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in 2016 is ingevoerd. Deze verordening is namelijk bedoeld om één lijn te trekken in wat toegestaan is, om orde te scheppen in de complexe situatie van alle verschillende wetgevingen in Europa. Uniforme wetten zorgen voor meer begrip, volgzaamheid en handhaving. Op 25 mei van dit jaar moeten alle bedrijven voldoen aan de eisen van de wet die extra bescherming moet bieden aan EU-burgers. De intentie van de AVG is goed, maar dit neemt niet weg dat de toepassing van de wet een flinke opgave is. De nalevingsdatum staat om de hoek en ondertussen wordt er steeds meer bekend over het nadelige effect dat de verordening heeft op online merknaambescherming. Denk hierbij aan de distributie van illegale geneesmiddelen, mensenhandel, cyberaanvallen en bescherming van het intellectuele eigendom.

Problemen voor Stichting Internetdomein Nederland

Het belangrijkste gevolg van de AVG is dat er geen contactgegevens meer in de WHOIS-database komen te staan. Deze database bereiken we via Stichting Internetdomein Nederland en bevat contactgegevens van een persoon, organisatie of provider van een domeinnaam of IP-adres. WHOIS speelt op dit moment een belangrijke rol voor bedrijven in hun taak om consumenten te beschermen. Denk daarbij aan alle vormen van misbruik op het internet, zoals piraterij en inbreuk op intellectueel eigendom (denk aan namaakgoederen).

Maar ook wordt WHOIS gebruikt door journalisten om contact op te nemen met mensen die ze willen interviewen. Consumenten gebruiken de database om de legitimiteit van een website te controleren. En er zijn zelfs mensen die het gebruiken omdat ze geïnteresseerd zijn om een bepaalde domeinnaam te (ver)kopen. Maar helaas, op 25 mei zullen we WHOIS niet meer kunnen gebruiken. Juridische experts hebben vastgesteld dat de database in de huidige vorm niet voldoet aan de AVG. Dit komt doordat er veel persoonsgegevens in de database staan waarbij het doeleinde onvoldoende helder is. Dit heeft WHOIS ertoe gedwongen om na te denken over een toekomstige vorm.

Deze vorm is inmiddels bekend en ontwikkeld door de Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN) en de domeinbranche. Het voorstel is zo ingericht dat alle beschikbare gegevens worden afgeschermd van openbare toegang, met uitzondering van de naam van de organisatie, de provincie en het land. Ook wordt er een geanonimiseerd mailadres geregeld om een e-mail te sturen naar een geregistreerde. Als deze versie wordt geïmplementeerd, dan wordt merknaambescherming een stuk lastiger voor bedrijven. Het merendeel van de data wordt dan achter een gesloten deel geplaatst en het zorgt ervoor dat bedrijven niet meer snel kunnen achterhalen wie achter criminele en inbreukmakende activiteiten zitten.  Op dit moment wordt wel nagedacht over hoe we deze risico’s kunnen voorkomen, maar het lijkt er niet op dat er een methode wordt ontwikkeld voor 25 mei.

Als WHOIS geen systeem vindt om toestemming te geven om gegevens te tonen en zolang er geen klachtenprocedure is, zullen de meeste mensen ervoor kiezen om geen gegevens te geven. Niet alleen zou het afsluiten van WHOIS catastrofaal zijn, maar het lijkt ook een onbedoelde consequentie van de AVG. Als de impact op merknaambescherming vanaf het begin was afgewogen, zouden de Europese autoriteiten een nauwere samenwerking opzoeken om de database actief te houden in de huidige vorm. Het overwaarderen van privacy zorgt ervoor dat het publieke belang van dezelfde burgers in gevaar komt. 

Drijfzand

Niet alleen WHOIS krijgt last van de nieuwe wetgeving. Door de enorme reikwijdte van de AVG zullen meer merken verzanden in de regels rondom de wet. De focus wordt verlegd van merknaambescherming naar gegevensbescherming. Waarom? De AVG is van invloed op ieder bedrijf dat data verzamelt over klanten. Dat is dus bijna ieder bedrijf. Om aan de wet te voldoen moeten er flinke aanpassingen worden gedaan in workflows, processen en gegevensopslag. En hiervoor moeten bedrijven flink in de buidel tasten. Een onderzoek van EfficientIP X-Day wees uit dat bedrijven elk gemiddeld 1,25 miljoen euro besteden om zich te kunnen conformeren aan de wet. En deze investering zorgt er vaak voor dat er minder budget is voor merk- en consumentenbescherming.

Merknaambescherming na invoering AVG

Het moge duidelijk zijn dat merknaambescherming aanzienlijk gaat veranderen zodra de AVG-wet van kracht is. Zonder een oplossing voor het WHOIS-probleem, weten we niet wat ons op het gebied van merknaambescherming te wachten staat. Dus met het huidige scenario in ons achterhoofd, zullen we waarschijnlijk een aantal ontwikkelingen zien op de markt: 

1. Merkbeschermingstechnologieën zullen evolueren: er komen geen methoden om contactinformatie van websites vast te leggen. Een beetje informatie is immers nog altijd beter dan geen informatie.
2. We blijven handmatig werken om ons merk te beschermen: zonder een allesomvattende technologische oplossing, zullen we zelf de teugels in handen moeten nemen voor de naleving en handhaving van de merkbeschermingsstrategie.
3. Proceskosten stijgen: merken die op zoek zijn naar contactinformatie van domeinnamen, hebben soms geen andere keuze dan de gang naar de rechtsbank om een dagvaarding of een rechtelijk beval te krijgen. Hoe meer verzoeken de rechtbank krijgt, hoe meer kosten er gemaakt worden.

Met de introductie van de AVG gaan we een nieuw tijdperk in. Een tijd waarin consumenten op het internet niet bang te hoeven zijn dat hun persoonsgegevens worden gebruikt zonder toestemming. Maar ook een tijd waarin het merken en consumenten moeilijker wordt gemaakt om zichzelf te beschermen tegen fraude, piraterij en namaak. Merken steken nu nog veel energie en tijd in merknaambescherming, maar moeten dat de komende tijd investeren in het handhaven van de nieuwe wet. Het wordt daardoor lastiger om bedreigingen aan te pakken en daar ligt een uitdaging voor velen. Wie gaat de verlossende methodiek introduceren om merknaambescherming te combineren met de AVG?

Statton Hammock is vice president Global Policy & Industry Development bij MarkMonitor, een merk van Clarivate Analytics.