Twinkle | Digital Commerce

Digitale economie bovenaan ACM-agenda

2018-02-14
1708960
  • 2:46

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) gaat speciale aandacht vestigen op de digitale economie. Daarbinnen is de marktdominantie van grote internet- en technologiebedrijven een belangrijk thema.

De ACM heeft zijn agenda gisteren gepubliceerd. Behalve de digitale economie zijn vergroening in de energiemarkt, de prijzen van geneesmiddelen en de concurrentie in de havenwereld de speerpunten voor dit en volgend jaar.

Met vertrouwen online

De digitale economie prijkt bovenaan de agenda. Onder de kop ‘Met vertrouwen online’ schrijft de autoriteit: ‘In de snel groeiende digitale economie wil de ACM met haar toezicht ervoor zorgen dat consumenten met vertrouwen producten en diensten online kunnen blijven aanschaffen. Dat er een goed en open internet beschikbaar is voor bedrijven en consumenten. Dat ondernemers kunnen innoveren, maar zich tegelijkertijd aan de regels blijven houden.’

Machtsposities

In de uitleg van het agendapunt gaat de ACM nader in op de machtsposities die in de digitale economie ontstaan. ‘Online platforms kunnen snel groeien en bestaande markten ontwrichten. Dat biedt kansen voor vernieuwing, maar heeft als risico dat er machtsposities ontstaan. Met als gevolg een kleiner aanbod voor consumenten en minder kansen voor concurrenten.’

Marktmacht

Onlangs publiceerde de ACM een position paper (pdf) over marktdominantie van internet- en technologiebedrijven. Omvang hebben staat niet per se gelijk aan het hebben van marktmacht, benadrukt de waakhond daarin. Daarnaast zijn niet alle vraagstukken gerelateerd aan marktmacht.

In de zaken die de ACM tot nu toe onder de loep nam heeft de autoriteit geen marktmacht (op zichzelf niet verboden) geconstateerd, laat staan misbruik daarvan (wel verboden). De waakhond wijst onder andere op onderzoek naar Thuisbezorgd.nl; het bestelplatform mocht zijn gelijke-prijsgarantie aan restaurants blijven eisen, omdat zowel consumenten als restaurants voldoende keuze zouden hebben voor het bezorgen en afhalen van maaltijden. Van verder onderzoek werd destijds, eind 2016, afgezien.

Platformeconomie

In haar position paper van twee weken geleden noemt de ACM de maaltijdenbestelsite opnieuw, net als een aantal andere exponenten van de platformeconomie: ‘Er leven begrijpelijke vragen over zaken als de keuzevrijheid van consumenten, de prijs voor gebruik van de platforms door aanbieders van diensten (denk aan de commissies die Thuisbezorgd rekent aan restauranthouders), condities waaronder toeleveranciers opereren (denk aan de bezorgers van Deliveroo), omgang met privacygevoelige data (denk aan Facebook), effecten op de leefbaarheid van steden (denk aan Airbnb en de opkomst van online winkelen) en de effecten op spelers in traditionele markten (denk aan taxi’s die zich beklagen over een ongelijk speelveld met Uber).’

En, elders in het document:

Het is begrijpelijk dat bij vragen over het optreden van big tech bedrijven ook verwachtingsvol naar mededingingstoezichthouders zoals de ACM wordt gekeken.

De ACM heeft naar eigen zeggen ‘stevige bevoegdheden’ om het ontstaan van marktmacht te voorkomen (via het concentratietoezicht) en om misbruik van economische machtsposities te bestraffen. Zij ziet bovendien toe op de bescherming van consumenten via specifieke wetten. De ACM zet deze bevoegdheden waar nodig en waar mogelijk in om problemen te voorkomen of aan te pakken.

Strategie

De strategie van de ACM in digitale markten leunt op drie pijlers: ze zet in op het investeren in kennis, het actief volgen van ontwikkelingen in de markt om tijdig in te kunnen grijpen en ten slotte zoekt de ACM samenwerking met andere nationale en internationale toezichthouders.

Tanden

De waakhond heeft zijn tanden tot op heden niet laten zien aan online platformaanbieders, maar dat kan veranderen. Ondertussen ontstaan initiatieven om de hoge commissies van platforms te omzeilen. Zo werkt Koninklijke Horeca Nederland aan alternatieven voor Iens.nl en Thuisbezorgd.nl, dat zijn commissie onlangs met een procentpunt verhoogde, tot 13 procent per order.

Lees ook: Partner of speelbal? (Twinkle 9-2018)