Wie had er voor 2019 ooit van ‘bezorgschaamte’ gehoord? Het begrip was zelfs genomineerd als Van Dale Woord van het Jaar. Ja, de klimaatdiscussie werd dit jaar steeds luider gevoerd, net als de gelieerde verzend- en retourkostendiscussie. Met de groei van e-commerce waren ook arbeidsomstandigheden veelvuldig in het nieuws. Ook leeft de platformdiscussie: want kun je als retailer of merk nog wel ontbreken op marketplaces? En een groot Amazon.nl, komt dat er eindelijk echt wel?
Dit is het Twinkle Jaaroverzicht 2019.
Tekst: Kari-Anne Fygi, Arjan van Oosterhout en Jelle Kempe
Januari
Een fris nieuw jaar. Met nieuwe vooruitzichten, ambities en ontwikkelingen. Januari 2019 werd echter overschaduwd door relatief veel faillissementen in e-commerceland. Al in de eerste week van het nieuwe jaar valt er een Twinkle100-speler om. Create2Fit, het bedrijf van ondernemers Marc Koster en Tom Coronel - met bekende webshops als Televisiewinkel.nl en Koffiediscounter.nl - moet faillissement aanvragen nadat het niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. Ook elektronicawinkel MyCom en dagaanbiedingensite 1Dayfly gaan failliet. En boven de Duitse fashionshop Lesara hangen donkere wolken. Maar er zijn ook zeker positieve ontwikkelingen. Zo zoekt Thuisbezorgd.nl steeds meer de samenwerking op met retailers. Om te beginnen met Ikea. Ook breidt bol.com de directie uit met HR-directeur Ellen Coopmans en kondigt de Twinkle100-aanvoerder aan dat 2019 hét jaar is waarin bol.com een volwaardig platform wordt. Een trend die we dit jaar nog zeker terug gaan zien. Om daad bij het woord te voegen breidt bol.com zijn partnerplatform uit. Ook andere retailers komen met nieuwe initiatieven. Picnic verkoopt bijvoorbeeld - naast losse producten - ook maaltijdpakketten. PostNL besluit om bij het afleveren van pakketten ook meteen retouren mee te nemen. Etos lanceert dan eindelijk een eigen webshop. En online brillenwinkel Charlie Temple wordt overgenomen door de gigant GrandVision. Maar januari is ook het begin van wéér een jaar vol onzekerheid over de Brexit. Die onzekerheid blijkt onder webwinkeliers nog steeds groot, stelt Martijn Hos van Thuiswinkel.org. Aan het einde van de maand wordt bekend dat Create2Fit is overgenomen door branchegenoot PlatteTV.
Februari
In februari worden twee discussies gestart die we de rest van het jaar nog veel tegen zullen komen. Enerzijds zijn steeds meer webshops bezig om overmatige retouren aan te pakken. Zo controleert Asos de social media-accounts van zijn klanten om te checken of teruggestuurde kleding daar vaak op terugkomt. Ook start er de discussie over verzendkosten. Is het namelijk nog wel zo logisch om pakketjes gratis te leveren? Dat kost webwinkeliers namelijk veel geld. Ikea is stellig, de Zweedse meubelverkoper blijft verzendkosten rekenen, omdat levering nu eenmaal geld kost. Daarnaast is het een stuk duurzamer om consumenten te laten betalen voor bezorging. Ook andere retailers blijken met dit vraagstuk te zitten. Ook in februari zijn er weer de nodige overnames en samenwerkingen. Zo neemt Kamera Express branchegenoot Verschoore Camera & Photo Service over. Gaat Budgetverf.nl verder als Verf.nl, wordt 1DayFly.com verkocht aan de Belgische concurrent Outspot, kondigt Intertoys het faillissement aan en laten PostNL en Sandd weten te willen gaan fuseren. Die overname is niet zeker want de ACM kan daar nog een stokje voor steken. Blokker besluit het online en offline aanbod samen te voegen, Wehkamp kondigt aan kredieten te gaan bieden aan derden en bol.com is begonnen met de uitbreiding van zijn dc in Waalwijk.
Maart
In de derde maand van het jaar blijft de retourenkwestie onderwerp van gesprek. Kledingwebshop Sans kondigt aan te stoppen met gratis retouren. Het bedrijf krijgt daar landelijke aandacht voor. Die is er ook voor Cor Molenaar. Hij stelt voor om bovenmatige retourneerders op een zwarte lijst te plaatsen. Dat komt hem op een hoop kritiek te staan, onder meer van de Consumentenbond. Ook in maart zijn er weer veel verschuivingen. Zo start Intertoys door onder de Portugese durfinvesteerder Green Swan. Die meteen aangeeft grote plannen te hebben met de speelgoedketen. Elektronicawinkel MyCom wordt overgenomen door Max ICT, Coolcat vraagt faillissement aan en ook voor de Duitse fashionretailer Lesara is het over en uit. Rabobank stapt in bij bloomon, Coolblue bezorgt voor het eerst in volledige elektrisch aangedreven bezorgbussen en ook Albert Heijn is op de duurzame tour. De supermarkt test een autonome bezorgrobot in Eindhoven. De Bijenkorf kondigt een webwinkel in Duitsland aan. Twinkle100-aanvoerder bol.com breidt flink uit in schoenen. Eric Schoenmaker, voormalig e-commerce directeur van MediaMarkt Nederland, wordt de algemeen directeur van leapp. En Bart Kuppens vertrekt bij Unilever om topman te worden bij e-luscious, het bedrijf achter onder andere Wijnvoordeel.nl. Tijdens het Shopping Awards gala wordt Albert Heijn bekroond tot beste winkel van Nederland.
April
Ook in april zijn weer veel opvallende gebeurtenissen in e-commerce land. Twinkle100-speler Toppershops besluit verder te gaan als Toppy. Online gereedschapswinkel Zamro bundelt de krachten met moederbedrijf Eriks. De naam Zamro verdwijnt daardoor uit de digitale winkelstraat. Wie ook vertrekt is Piet Coelewij, als ceo van wehkamp welteverstaan. Volgens hem is het de juiste tijd om het stokje over te dragen. Graham Harris zou zijn taken later op ad interim-basis overnemen. Dat 2019 het jaar van marketplaces is, mag duidelijk zijn. Webshop Bax Music besluit ook andere verkopers toe te laten op zijn platform. En ook aan andere bekende topics binnen het e-commerce landschap in Nederland worden nieuwe hoofdstukken toegevoegd. Zo stopt bol.com met het ‘ompakken’ van miljoenen bestellingen. Als een verpakking sterk genoeg van zichzelf is, wordt deze niet nogmaals in een doos gestopt. Zalando besluit in steeds meer landen verzendkosten te gaan rekenen en Asos geeft aan nog strenger op te gaan treden tegen bovenmatige retourneerders. Jumbo kondigt aan eindelijk met een loyaliteitsprogramma te komen, PostNL zet bedrijfsonderdeel Food Fulfilment op eigen benen en woonwebwinkel fonQ vindt het tijd voor een nieuwe huisstijl. Van blauw naar oranje. En de rechter bepaalt dat elektronicamerk HP definitief ten onrechte octrooirecht heeft geclaimd op chips van cartridges van het huismerk van webshop 123inkt.nl. Daardoor mag de webshop deze cartridges blijven verkopen.
Mei
Eindelijk komt dan ook Nederland aan de beurt bij de uitrol van Apple Pay. Amazon stelt ons gerust: robots nemen de komende 10 jaar de magazijnen nog niet over. Coolblue zoekt het hogerop en gaat op zoek naar duizend installateurs van zonnepanelen. Bol.com trekt de kar van Ahold Delhaize als het gaat om online verkoop en kijkt tegelijkertijd uit naar Verified by GS1. Picnic is disruptief bezig, maar niet helemaal eerlijk over de cijfers, zo blijkt. Dekbed-Discounter stapt in de verhuur van banken, terwijl Marc O’Polo de eerste retailer in Nederland is die Zalando-orders vanuit winkels gaat verzenden. En bij Ikea is het echt menens qua e-commerce, het past zelfs zijn logo daarop aan. Picnic werkt samen met brancheorganisatie INretail aan een collectieve arbeidsovereenkomst. Hema en wehkamp kondigen een strategische samenwerking aan om het online kanaal voor non-food artikelen in Nederland verder te ontwikkelen. En hoogleraar Kitty Koelemeijer weet: John de Mol kijkt heel goed naar Alibaba!
Juni
Michiel Witteveen, de ceo van Blokker, zegt in het FD dat de focus niet op de webshop ligt, het is slechts een verlengstuk van de fysieke winkels. Ton van Veen, de cfo van Jumbo, meent dat het bezorgen van boodschappen het lastig maakt om het bedrijfsmodel van online boodschappen winstgevend te maken. Betaaldienst PayPal komt met een eigen e-commerce platform om tegemoet te komen aan de toenemende behoefte van digitaliserende retailers. Groot nieuws in autoland: online occasionsites Gaspedaal.nl en Autotrack.nl gaan met elkaar samenwerken. Ikea zet zijn fysieke catalogus op social media platform Pinterest als aanvulling op de digitale catalogus. Na tien jaar vertrekt Jan-Willem Roest bij Paypal. Uber ziet ze vliegen en wil fastfood via drones bezorgen. Bol.com komt met een nieuwe huisstijl en daarin is geen ruimte meer voor een prominente rol voor Billie. Ook in bierland is er nieuws: Heineken start directe online verkoop in heel Nederland. VVD is boos, de pakketjes uit China moeten duurder want nu hebben Nederlandse bedrijven last van oneerlijke concurrentie.
Juli
Blokker neemt in België een defensieve houding aan wat betreft e-commerce en stopt met bezorgen in dit land. Hema gaat naar Amerika! Jumbo bereikt een akkoord met de ondernemers over de verdere groei en ontwikkeling van e-commerce binnen het concern. Zalando gaat Nederlanders sneller beleveren dankzij een nieuw distributiecentrum in Bleiswijk dat over twee jaar klaar moet zijn. Koopjedeal gaat falliet, maar wordt al snel overgenomen door Dekbed-Discounter. Het moederbedrijf van online seksshop Easytoys, EDC Retail, koopt de online activiteiten van Beate Uhse: Pabo.nl, Pabo.be, Beate-Uhse.com en de Franse shop AdametEve.fr. 15 juli maakt bol.com bekend dat klanten in Amsterdam hun eigen bezorgmoment kunnen kiezen uit tijdvakken van twee uur. Als er voor een pakketje nog invoerrechten moeten worden betaald, dan hoeft PostNL het niet aan huis te bezorgen. FietsUniek blijkt op omvallen te staan, maar heeft zicht op een mogelijke doorstart. Ikea besluit te stoppen met het verspreiden van de papieren catalogus. Takeaway, het moederbedrijf van Thuisbezorgd, heeft met het Britse Just Eat een principeakkoord gesloten om samen te gaan. En Coolblue brengt voor het eerst een eigen merk op de markt: BlueBuilt.
Augustus
In augustus wordt bekend dat verkooppartners van Zalando hun overtollige voorraad kunnen verkopen op de online outlet van het bedrijf: Zalando Lounge. We vinden Jan-Willem Roest (ex-PayPal) terug als nieuwe ceo van Paazl. Als het zo doorgaat, zijn de aangesloten partners bij bol.com aan het einde van dit jaar goed voor meer dan één miljard euro aan verkopen. In de nieuwe Twinkle100 staan honderd bedrijven met meer dan 20 miljoen euro online omzet. Nike brengt abonnement voor kinderschoenen op de markt. Groot nieuws in deze zomermaand: bol.com brengt papieren speelgoedboek uit voor de feestdagen. Er wordt een online platform voor gebruikte gitaren en drumstellen gelanceerd met de naam HaleyJess. Zalando gaat in Parijs producten die besteld zijn in de webshop van adidas dezelfde dag bezorgen. Coolblue opent eerste XXL-winkel in België. Bol.com besluit grotendeels te stoppen met het gebruik van opvulmateriaal. Het faillissement van kledingketen CoolCat komt volgens oprichter Roland Kahn door een onderschatting van het online kanaal. Maar dit alles wordt overschaduwd door het volgende: op 21 augustus overlijdt Michel Schaeffer, voormalig marketingdirecteur van bol.com, op 51-jarige leeftijd. hij was enkele maanden ziek.
September
‘Albert Heijn meldt zich op podium Twinkle100’ is de kop boven het (gretig opgepakte) persbericht over ons jaarlijks onderzoek. De supermarktketen, die alleen bol.com en Coolblue voor zich hoeft te dulden, heeft dan net de eerste ‘digitale AH to go’ aan de pers gepresenteerd. Ton van Veen van AH-concurrent Jumbo noemt online boodschappenbezorging door supermarkten 'economisch irrationeel'. In september staken twee bekende retailnamen hun Nederlandse online verkoopactiviteiten: Neckermann.com en Hudson’s Bay. De Bijenkorf opent zijn Duitse webshop en Rorix (Sanitairwinkel.nl) zoekt internationale groei onder een nieuwe naam. ‘World to World’ is de niet mis te verstane ambitie van AliExpress, maar voor Nederlandse webshoppers zullen pakjes uit China duurder (lees: minder goedkoop) worden. Terwijl D66 pleit voor een CO2-waarschuwing bij retouren, blijkt dat vier op vijf Nederlandse shoppers niet willen betalen voor duurzame levering. Deliveroo draait een voorgenomen tariefswijziging voor zijn riders terug, Fietsenwinkel.nl besluit te stoppen met de verkoop van Gazelle. Ecommerce Europe en Emota kondigen een fusie aan, de ACM keurt het samengaan van PostNL en Sandd juist af, voor wat het waard is.
Oktober
‘No ifs, no buts’, had Boris Johnson beloofd, maar van een Brexit komt het in oktober nog niet. Britse online retailers hebben dan net de ‘slechtste e-commerce maand ooit’ achter de rug. In eigen land vindt een aanbodconcentratie plaats in platte televisies, PlatteTV sluit meer overnames niet uit. FietsUniek legt het loodje en PostNL besluit pakjes voortaan nog maar één keer aan de deur aan te bieden. Goed plan? Bol.com presenteert zich achter de voordeur met ‘Het Grote Speelboek’ vol met QR-codes. De meeste Nederlanders zouden bol.com ook al bezoeken vóór ze een fysieke aankoop doen, aldus Mediaxplain. Terwijl de platforms oprukken verkennen grote merken nieuwe kanalen, zo pioniert adidas met directe verkoop in een game op Snapchat.
Beerwulf en Rituals worden gelauwerd op het CrossBorder Event, waar Vendiro’s Twan Rutte uitlegt hoe het ‘optimalisatiespel’ verschuift van Google naar marketplaces. Terwijl Google daarom investeert in Shopping, kondigen vier Europese marktplaatsen een samenwerking aan. HvA’s Jesse Weltevreden bespreekt de voorwaarden van 25 marketplaces annex cross-border springplanken op het eerste Twinkle Marketplaces Event. Het Nederlandse e-commerce nieuws wordt die dag gedomineerd door (het third party sales driven) Amazon; komt er dan echt een volwaardig webwarenhuis op Amazon.nl?
November
Bol.com trapt het uitverkoopseizoen al op 6 november af, in de aanloop naar Singles’ Day. Het is in lijn met een consumentencampagne van Thuiswinkel.org, dat streeft naar meer spreiding van de eindejaarsdrukte: ‘Wees voorbereid, bestel op tijd.’ Bol.com, dat zich klaar zou maken voor een start als kledingverkoper, stopt met Bespaar Continu en brengt zijn ‘altijd voordeel-propositie’ onder bij Select. In november komt ook een einde aan de alternatieve boekensite Bookaroo, gaat boodschappenvergelijker Sjoprz failliet en kondigt AO zijn vertrek uit Nederland aan. Geen slecht nieuws voor Coolblue, dat een pop-up store opent in Utrecht. Die is weg als in de Domstad een groot geautomatiseerd fulfilmentcenter verrijst van Picnic, dat wordt gespekt met een kwart miljard euro vers kapitaal. Met de blik op de toekomst broedt Thuiswinkel.org op een e-commerce cao en start Deliveroo afhaaldienst Pickup. Hoewel het einde van de ondersteuning van Magento 1 nadert, blijkt nog maar een fractie van de webwinkels overgestapt op versie twee. Was er dan geen marketplaces-nieuws in november? Jawel: Nike en Ikea kondigen hun vertrek als Amazon-verkoper aan, kleertjes.com opent de poort voor andere verkopers en breidt zodoende uit met speelgoed. Twinkle publiceert voor het eerst een eigen whitepaper, waarin 25 marketplaces in Europa worden geïnventariseerd.
December
Cyber Monday, hoewel op de traditiegetrouw drukke maandag voor Sinterklaas, is omzettechnisch gezien geen topdag. Op alle werkdagen van de voorafgaande ‘Black Week’ werden meer iDeal-transacties geteld. Google en Pinterest schuiven in december weer dichter naar e-commerce toe, met respectievelijk pakketstatussen tussen zoekresultaten en met @PinterestShop. Kijkshop keert terug op het (online) winkeltoneel, Jumbo en Hema kondigen een samenwerking aan die ook online gestalte zal krijgen. Picnic boekt aan het eind van het jaar een belangrijke juridische overwinning: het bedrijf, met gratis bezorging als unique selling point, hoeft zich niet te houden aan de supermarkt-cao. De grenzen van gratis komen elders echter in zicht. Om de portemonnee annex het milieu te sparen stopt Decathlon met gratis bezorgen, wehkamp (grotendeels) met gratis retouren. H&M gaat in zee met Fietskoeriers.nl. Nederland mag zich opnieuw ‘wereldkampioen e-commerce’ noemen, afgaande op cijfers van de Verenigde Naties. De groei van de online bestedingen heeft ondertussen ontzettend veel nieuwe ondernemers getrokken; aan het eind van het decennium rapporteert het CBS dat het aantal webwinkels in ons land is verdrievoudigd.
Benieuwd naar de jaaroverzichten van andere jaren? Klik op het jaartal om te lezen wat er in dat jaar gebeurde. 2018, 2017, 2016, 2015, 2014, 2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008
Wat zijn de best gelezen artikelen op Twinkle in 2019? We hebben ze gebundeld in dit artikel.
Er is op dit moment 0 keer gereageerd op:
Twinkle Jaaroverzicht 2019
Je kunt niet meer reageren op dit artikel.