Circulariteit in fashion concreet gemaakt

De huidige mode-industrie draait op het weggooien van oude kleren en het kopen van nieuwe. Als we op dezelfde voet doorgaan hebben we binnen 25 jaar drie aardbollen nodig om de wereld te kleden. Het moet anders, van lineair naar circulair, en het kan ook anders volgens experts van ShoppingTomorrow. Ze presenteren een model waarmee bedrijven kunnen zien waar ze staan en ze benoemen zeven pijlers onder circulaire volwassenheid.

Circulariteit is dit onderzoeksjaar voor het eerst een hoofdonderwerp bij ShoppingTomorrow. Een kleine dertig deskundigen hebben zich over het thema gebogen en hun bevindingen over de mode-industrie gepubliceerd, van verhuur tot reparatie en van wederverkoop tot recycling. De expertgroep Circularity in Fashion: new Business Models wordt voorgezeten door Möbius Nederland en gehost door Thuiswinkel.org.

Reëel economisch model

Uit een inventarisatie onder de leden van de expertgroep blijkt dat ze circulariteit zien als een reëel economisch model; ruim twee derde noemt het belangrijk of zeer belangrijk voor de toekomst, voor geen enkel van de vertegenwoordigde bedrijven is het onbelangrijk. De circulaire economie wordt vaker als een businesskans dan als een kostenpost beschouwd.

Ondertussen blijken circulaire businessmodellen vooral toekomstmuziek en ondernemen de respondenten nog maar weinig om ze te omarmen. De businesscase blijkt lastig rond te maken, geven ze aan, ook logistieke complexiteit en een gebrek aan kennis en kunde worden vaak als barrières genoemd.

Circulair aan de slag

Aan de slag gaan met circulariteit is niet eenvoudig, maar mede gelet op aanstaande regelgeving (zoals de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid voor textiel per 2023) wel noodzakelijk. Volgens de experts vereist circulariteit nieuwe en andere samenwerkingsvormen en informatie-uitwisseling, omdat je van een lineaire keten naar een cirkel gaat. Ze leggen uit hoe je in vijf stappen een pilot kunt opzetten om een nieuw circulair businessmodel in de praktijk te testen. Ook beschrijven ze hoe de theorie in de praktijk is gebracht in pilots van Hema, MYoMy en Herqua, bedrijven die zijn vertegenwoordigd in de expertgroep.

Verschillende vormen van circulariteit in fashion

Circulaire volwassenheid

Om kledingbedrijven te laten zien of en hoe ze al bijdragen aan circulariteit – te onderscheiden van duurzaamheid – hebben de experts een volwassenheidsmodel ontwikkeld. Het model werkt met vijf verschillende scores, van XS tot XL, op negen dimensies die zijn gelieerd aan de negen succesbouwstenen van het Business Model Canvas.

Het model leert bedrijven hoever ze zijn op het gebied van circulariteit, het inspireert tot het formuleren van heldere doelen om naar de volgende fase van volwassenheid te gaan en het voorziet in een instrument om vorderingen te meten.

Circulariteit in 7 pijlers

Ten slotte benoemen de experts zeven pijlers waarmee bedrijven op verschillende plekken in hun organisatie werk kunnen maken van circulariteit:
•Strategische koers
• Design en materiaalkeuzes
• Betrekken van de consument
• Inzameling • Scheiden en sorteren
• Hergebruik/terugwinnen van vezels
• Samenwerking in de keten

De pijlers worden uitgebreid besproken in de bluepaper, met per pijler een voorbeeldbedrijf dat de weg wijst naar een circulaire toekomst.

Bluepaper, volwassenheidsscan en uitwerkingen

De bluepaper van de expertgroep Circularity in Fashion: new Business Models is kosteloos te downloaden op de website van ShoppingTomorrow, het kennisnetwerk van Thuiswinkel.org. Op de expertgroeppagina zijn ook de volwassenheidsscan en uitgebreide uitwerkingen van het besproken model als download beschikbaar.

Twinkle besteedt de komende tijd aandacht aan de bevindingen van onderzoeksplatform ShoppingTomorrow. De expertgroepen publiceerden hun conclusies half oktober in de bundel ‘Make Now Matter – Vandaag is alles anders, morgen ook’. Op de site van ShoppingTomorrow zijn de bluepapers gratis te downloaden. Samenvattingen daarvan vind je in ons dossier.